
Waarom heeft Sinterklaas een staf?
22 juni 2021
Winfried als verslaggever en vriend in een nieuwe Sinterklaasserie
7 oktober 2021De zomervakantie is voorbij en de pepernoten en kruidnoten liggen alweer in de winkels. Het lijkt elk jaar weer nog eerder dan het jaar ervoor. Dit jaar waren de eerste heerlijke kruidnoten zelfs gespot half juni. Een winkel in Gelderland had dit jaar (2021) het record te pakken. Hier lagen de eerste kruidnoten al in juni in de schappen en naar eigen zeggen waren ze zo uitverkocht! Maar meestal verschijnen in de supermarkten de eerste zakken rond eind augustus. Het Sinterklaassnoepgoed ligt zo vroeg in de winkels omdat de Nederlanders verzot zijn op het kleinste koekje van Nederland. Het is uit onderzoek gebleken dat kruidnoten het populairste koekje van Nederland zijn. Jaarlijks worden er ruim 7 miljard kruidnoten gegeten!
Waarom eten we met Sinterklaas pepernoten?
Sinterklaas wordt ook een echt oer Hollandse traditie genoemd. Wat het volksfeest zo populair maakt is de spanning van je schoen zetten. En ook wel de gedachte dat Sinterklaas en zwarte piet, als je slaapt, door de schoorsteen naar binnen komen om een cadeautje in je stappers te doen. Maar er zijn heel veel andere invloeden en rituelen die samen gekomen zijn in het Sinterklaasfeest, zoals we dat nu kennen. Sinterklaas was vroeger een liefdes makelaar en er werden als voorloper op de chocoladeletters, koek letters cadeau gedaan aan kinderen om zo te leren lezen en schrijven. Het strooien dat duizenden jaren oud is, vindt je nog steeds in de rijke traditie van Sint-Nicolaas. Het strooien is een zaai beweging. Vroeger gebeurde dit met noten en zaden en dachten mensen dat dit geluk bracht. Later zijn de noten en zaden vervangen door o.a. pepernoten. Een pepernoot, vroeger ook wel peperneut of peperbol genoemd, wordt gemaakt van roggebloem met honing en anijs. De smaak en structuur kan je vergelijken met taaitaai. De vroegste vermelding is terug te vinden in een Gronings plakkaat uit 1640. Het betreft de oprichting van een koekenbakkersgilde. Zeker is dat kruidkoek, waarvan het een afsnijdsel zou kunnen zijn, al in 1615 bestond. Waarom heet het koekje pepernoot? Mogelijk is tijdens het ontstaan van het koekje (dat lang niet altijd peper bevat) in verloop van tijd de peper uit het koekje verdween, omdat het duur zou zijn. Een andere verklaring kan zijn, dat peper lange tijd een verzamelnaam in het algemeen is geweest voor allerlei specerijen.
Pepernoten en kruidnoten vanaf nu altijd te krijgen.
Tegenwoordig zie je ook bijna geen pepernoten meer in de zak van Sinterklaas en zijn het kruidnoten geworden. Een soort mini speculaasje. Wel zijn deze kruidnoten in de volksmond, pepernoten blijven heten, omdat het strooien al zo lang onderdeel van de traditie is geworden en het kleinste koekje van Nederland nog steeds zo populair is. Helemaal toen er allemaal verschillende smaken zijn ontstaan met de kruidnoot als middelpunt, is de vraag nog meer gestegen. Daarom zijn er in de Sinterklaastijd veel pop-up pepernootwinkels. Maar wist je dat er in Amsterdam zelf één gevestigd is die 365 dagen per jaar open is. Voor de lekkerbekken die ver van Amsterdam wonen is er ook een online webshop waar je ze het hele jaar kan bestellen. Ze worden dan gewoon thuisbezorgd. Dus als jij in april kruidnoten wil eten kan dat!
Ons online programma (S)interesant Wist je daT? is er ook in een flits aflevering. Deze keer gaat het dus over de pepernoten winkel in Amsterdam
Bekijk hier de aflevering: